بسیاری از افراد با گذشت زمان بنا به دلایل متعددی همچون پیری، کشیدن دندان و… دندان های خود را از دست می دهند. این موضوع علاوه بر این که باعث ایجاد مشکل در ظاهر و طرح لبخند شما می شود، می تواند در صحیح جویدن و غذا خوردن شما هم تاثیر منفی بگذارد. بسیاری از افراد به دنبال یک روش دائمی برای این دندان های از دست رفته هستند. تا چند سال گذشته انجام پروتز دندان متحرک (دندان مصنوعی) میان این افراد بسیار رایج بود. مشکلاتی که این روش ایجاد می کرد باعث شد که روش بهتری به نام ایمپلنت جایگزین آن شود. ایمپلنت دندان روشی است دائمی برای دندان های از دست رفته. خوشبختانه امروزه با فراگیر شدن ایمپلنت دندان افراد دیگر دغدغه‌ای برای از دست دادن دندان های خود ندارند و دیگر به سراغ دندان های مصنوعی نمی روند. قرار دادن ایمپلنت در دهان هیچ مشکلی را برای استفاده کننده به وجود نمی آورد و فرد به می تواند تا آخر عمر بدون هیچ گونه مشکلی از آنها استفاده کند.

ایمپلنت دندان چیست؟

برخی از افراد به هر دلیلی ممکن است دندان های خود را از دست بدهند. همان طور که در عکس بالا مشخص شده است، ایمپلنت دندان یا فیکسچر در اندازه ریشه دندان آن فرد به جای ریشه از دست رفته قرار داده می‌شود. فیکسچرها قطعاتی در اندازه دندان طبیعی می‌باشند. این فیکسچر ها با دقت بسیار زیادی ساخته می شوند که کاملا طبیعی به نظر برسند.

دو قسمت اصلی ایمپلنت دندان که در عکس بالا مشخص شده است، Fixture و Abutment می باشند. قسمتی که از داخل استخوان فک قرار می‌گیرد که اصطلاحاً Fixture نامیده می‌شود و قسمتی تاجی که بالای لثه قرار می‌گیرد Abutment نامیده می شود. روی Abutment پروتز یا روکش ایمپلنت قرار می‌گیرد. جنس پایه ایمپلنت از تیتانیوم است. از آنجا که تیتانیوم موجود در ایمپلنت ها با استخوان فک کاملا سازگاری دارد، ایمپلنت ها باعث لغزش ، سر و صدا یا آسیب استخوانی نمی شوند. 

چه افرادی می توانند دندان های خود را ایمپلنت کنند؟

• در صورتی که کلیه دندان های فک جلو و یا فک عقب از بین رفته باشد.
• در صورتی که یکی از دندان های جلو از بین رفته باشد و فاصله ایجاد شده از دندان های کناری آن طبیعی باشد.
• در صورتی که بیش از یک دندان از بین رفته باشد و فاصله بین دندان های کناری طبیعی باشد.
• درصورتی که یک یا بیش از یک دندان از انتهای هر قوس دندانی از بین رفته باشد و تنها از یک طرف، دندان طبیعی باشد.
• افرادی که نمی توانند از دندان های مصنوعی استفاده کنند.
• افرادی که می خواهند گفتار خود را بهبود ببخشند.

ایمپلنت دندان محدودیت سنی خاصی ندارد و هر فردی که قادر به رعایت بهداشت دهان خود باشد، می تواند دندان های خود را ایمپلنت کند. اگر فرد به سن رشد رسیده باشد، می تواند به جای دندانی که از دست داده است، از ایمپلنت استفاده نماید. مثلا اگر کودکی که در سن کودکی دندان دائمی خود را در اثر حادثه ای از دست داده باشد می تواند بعد از آن که به سن ۱۶ سال رسید، از ایمپلنت استفاده کند. البته همانطور که گفته شد هر فردی می تواند دندان خود را ایمپلنت کند ولی در مورادی که در ادامه به آن اشاره می کنیم نمی تواند دندان خود را ایمپلنت کند.

چه افرادی نمی توانند دندان های خود را ایمپلنت کنند؟

• افرادی که مبتلا به عفونت دندان یا فک هستند، ایمپلنت دندان نه تنها مشکلشان را برطرف نمی کند، بلکه ممکن است دردسرهای دیگری را هم برای آنها به وجود آورد. این افراد ابتدا باید نسبت به رفع عفونت دندان خود اقدام کنند و سپس پس از درمان عفونت دندان خود اقدام به ایمپلنت دندان خود کنند. در صورتی که فرد نسبت به این مسئله بی توجه باشد بعد از انجام ایمپلنت در صورت به وجود آمدن مشکل، ایمپلنت برداشته می شود و موجب هدر رفتن زحمت پزشک و هزینه هایی برای فرد در بر خواهد داشت.
• افرادی که مبتلا به دیابت هستند، توجه داشته باشند که گذاشتن ایمپلنت باید با احتیاط های ویژه ای انجام گیرد. قبل از ایمپلنت دندان باید میزان قند خون فرد دیابتی  توسط پزشک بررسی شود تا اگر بیماری دیابت فرد کنترل شده باشد، برای وی ایمپلنت گذاشته شود. شانس افراد دیابتی همانند دیگر افراد عادی است و جای هیچ نگرانی نیست.
• افرادی که دخانیات مصرف می کنند، بهتر است برای انجام ایمپلنت مدتی سیگار را فراموش کنند و یا حتی المقدور مقدار مصرف دخانیات خود را کاهش دهند.  لازم است که افرادی که دخانیات مصرف می کنند قبل از ایمپلنت با پزشک خود مشورت کنند. 
• افرادی که داروهای ضد انعقاد خون یا آسپرین مصرف می کند با نظر پزشک معالج خود باید ۵ تا ۷ روز قبل از انجام جراحی داروی خود را قطع کند.
• افرادی که تحت‌ رادیوتراپی به‌خصوص در ناحیه فک و صورت بوده اند و بیمارانی که طولانی‌مدت تحت‌درمان بیس‌فسفونات بوده‌اند، نباید ایمپلنت بگذارند.
• ایمپلنت دندان در بارداری یکی از مواردی است که پزشکان به شدت با انجام آن در دوران بارداری مخالف اند و تا حد امکان از انجام این کار در دوران بارداری پرهیز می کنند.

مزایای ایمپلنت دندان چیست؟

• افزایش زیبایی

با توجه به این که جای خالی دندان ها می تواند ظاهری نامناسب را به وجود آورد استفاده از ایمپلنت دندان می تواند زیبایی از دست رفته را برای شما جبران کرده و اعتماد به نفس را به شما بازگرداند.

• سرعت بالا در کاشت

ایمپلنت دندان یکی از سریع ترین روش ها برای جایگزینی دندان های از دست رفته است و اگر مشکل کلی در سلامت جسمانی و استخوان های فک وجود نداشته باشد به سرعت می توان آن ها را جایگزین دندان های از دست رفته کرد.

• طول عمر بالا

یکی از مزایا ایمپلنت دندان که آن را بین بیماران و پزشکان به روشی محبوب تبدیل کرده است طول عمر بالای آن است. طول عمر ایمپلنت ها در حدی است که اگر بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت کنید تا آخر عمر می تواند کارایی لازم را برای شما داشته باشد بدون این که دردسری برای شما به وجود آورد.

• حفظ سلامتی دهان و دندان
• ثابت بودن ایمپلنت

عوارض و خطرات ایمپلنت دندان

عوارض ایمپلنت دندان می تواند کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد که برخی از این عوارض به دلیل مراجعه به افراد غیر متخصص به وجود می آید. بنابراین انتخاب پزشکی متخصص ایمپلنت دندان می تواند میزان عوارض این موضوع را به شکل چشم گیری کاهش دهد. علاوه بر این رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان هم عامل دیگری است که می تواند شما را هر چه سریعتر از شر عوارض ایمپلنت دندان خلاص کند. از خطرات و عوارض ایمپلنت دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• عفونت در محل کاشت ( مطلب عفونت ایمپلنت دندان را مطالعه کنید.)
• امکان آسیب به سایر دندان ها
• آسیب عصبی که می تواند باعث درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن لثه ها، لب ها و چانه فرد شود.
• مشکلات سینوسی هنگامی که ایمپلنت های دندان قرار داده شده در فک بالا از یکی از حفره های سینوس شما بیرون می زند.

مراحل ایمپلنت دندان

جراحی ایمپلنت دندان معمولاً یک جراحی سرپایی است که به صورت مرحله ای و با زمان بهبودی بین مراحل انجام می شود. روند قرار دادن ایمپلنت دندان شامل مراحل زیر می باشد:

• معاینه فرد و تعیین نوع و تعداد ایمپلنت
• برداشتن دندان آسیب دیده ( کشیدن دندان ) در صورت نیاز
• آماده سازی استخوان فک ( پیوند استخوان ) در صورت نیاز
• کاشت پایه ایمپلنت
• رشد و ترمیم استخوان
• انتخاب رنگ و انجام قالب گیری و ارسال برای لابراتور
• قرار دادن نهایی ایمپلنت

روش های ایمپلنت دندان و توضیح نحوه انجام هر کدام

ایمپلنت دندان به سه روش یک مرحله ای، دو مرحله ای و دندانی انجام می پزیرد که در ادامه به معرفی و نحوه انجام هر یک از ایمپلنت ها می پردازیم.

ایمپلنت یک مرحله ای: (Non submerged)

در بعضی موارد بعد از کشیدن دندان ممکن است لثه همپوشانی کافی نداشته باشد و پزشکمجبور شود از روش حد لثه (nonsubmerged ) استفاده نماید به گونه ای که ایمپلنت دندانی در استخوان فک قرار داده می شود و قطعه موقتی برون فکی ایمپلنت دندانی از لثه خارج است و لثه بدور ایمپلنت دندانی در همان مرحله اول جراحی بخیه زده می شود و نیاز به جراحی مرحله دوم و کنار زدن بافت نرم لثه نیست. پس از ۲ ماه جهت ایمپلنت های دندانی فک پایین و ۳ ماه جهت ایمپلنت های دندانی کاشته شده در فک بالا،‌ قالبگیری جهت ساخت روکش اصلی شروع می شود. معمولا در اغلب بیماران این روش قابل اجرا می باشد.

 ایمپلنت دو مرحله ای (Submerged)

از خوبی های این نوع ایمپلنت غیر قابل دسترس بودن ایمپلنت دندانی در فضای داخل دهانی می باشد که ممکن است در معرض آلودگی های محیطی قرار بگیرند روش انجام این ایمپلنت بدین گونه که ایمپلنت دندانی در استخوان فک دهان قرار داده می شوند و لثه روی آن بخیه زده می شود. لذا بعد از جراحی، ایمپلنت دندانی داخل دهان قابل مشاهده نخواهد بود. در این حالت ایمپلنت ها زیر لثه قرار دارند تا تحت هیچ نوع فشاری قرار نگیرند. پس از حدود ۲ ماه جهت ایمپلنت های دندانی فک پایین و ۳ ماه جهت ایمپلنت های دندانی کاشته شده در فک بالا، لثه بطور محدود دوباره از محل ایمپلنت دندانی کنار زده خواهد شد. با قرار دادن قطعه موقتی ایمپلنت دندانی که همچون پیچ است سر ایمپلنت دندانی از لثه خارج می شود و قابل دیدن است. یک الی دو هفته جهت بهبود و ترمیم دوباره لثه به دور از قطعه ایمپلنتی که از لثه خارج شده است، مورد نیاز است. درمرحله بعدی قالبگیری جهت ساخت روکش متصل به ایمپلنت دندانی انجام می شود. به منظور حفظ ظاهر زیبایی بیمار معمولا در صورت نیاز یک پروتز موقت دندان متحرک که شب ها باید از دهان خارج شود به بیمار ارائه می شود. در این روش زیبایی بیشتر تامین شده و پروتز ساخته شده نهایی در زیر لثه قرار خواهد گرفت.

 ایمپلنت Immediate Loading

در این روش ایمپلنت همزمان با جراحی قرار دادن ایمپلنت دندانی، تاج آن نیز ساخته و روی ایمپلنت دندانی قرار داده می شود. این روش بیشتر برای دندان های جلو کاربرد دارد تا بیمار در فاصله ی ۲ – ۳ ماه دوره ی ترمیم، بدون دندان نباشد البته نکته مهمی که باید آن را بگوییم این است که این تاج به صورت موقت است و دندان اصلی در مراحل بعد تحویل بیمار داده می شود. حسن این روش این است که در یک جلسه هم جراحی خارج کردن دندان و یا ریشه انجام میگیرد و هم در صورت لزوم استخوان ناحیه ترمیم می شود.

مراقبت های بعد از ایمپلنت دندان

• پس از انجام ایمپلنت تا ۱ روز از مسواک زدن پرهیز شود.
• تا ۸ ساعت بعد از انجام ایمپلنت از شستن دهان خودداری شود.
• بعد از ایمپلنت تا ۳ روز از کشیدن سیگار، نوشیدن چای و قهوه خودداری شود.
• استفاده از موار مخدر و مشروبات الکلی باعث می شود که ایمپلنت به صورت کامل موفقیت آمیز نباشد.
• بعد از ایمپلنت از نخ دندان و خمیر دندان های مخصوص ایمپلنت استفاده شود.
• نوشیدن آب پس از انجام ایپلنت امکان پذیر است ولی در مورد خوردن باید بعد از اتمام بی حسی انجام بپذیرد.
• از نوشیدن مایعات با نی خودداری شود(حداقل دو هفته).
• از نوشیدن مایعات و غذاهای گرم خودداری شود.

انواع ایمپلنت دندان

 ایمپلنت ریشه‌ای شکل

این نوع ایمپلنت رایج ترین نوع کاشت ایمپلنت می باشد که تمامی افراد می توانند این نوع ایمپلنت را بکارند. یه ایمپلنت ریشه‌ای شکل یا اصطلاحا درون استخوانی یا درون ریشه ای نیز نامیده می شوند، به این معنی که این نوع در استخوان قرار می گیرند. این مدل شبیه پیچ ضخیم یا مخروط است و دارای پهنا و طول متفاوت است. برای آن که این نوع ایمپلنت با موفقیت کار گذاشته شود، نیاز به ایجاد عمق و عرض کافی در استخوان برای فراهم کردن پایه مطمئن برای آن است. دندانپزشک شما درباره نوع  مناسب برای استفاده بر اساس کیفیت استخوان فک و نوع روکش دندان، پل یا دندان مصنوعی که قرار است بر روی آن قرار بگیرد تصمیم گیری خواهد کرد.

 ایمپلنت چارچوب راموس

این نوع یمپلنت را در صورتی می توان استفاده کرد که استخوان فک پایین برای استفاده از ایمپلنت دندان ریشه ای شکل بسیار نازک باشد یا این قصد را داشته باشید که از ایمپلنت ساب پریواستیل استفاده کنید. این مدل دارای چارچوب راموس در گوشه عقب استخوان فک در دهان (یعنی نزدیک دندان عقل) و نزدیک چانه قرار خواهد گرفت. هنگامی که در آن بخش گذاشته شد و بافت اطراف آن ترمیم شود، یک میله فلزی نازک در اطراف بالای لثه قابل دیدن خواهد بود. دندان های مصنوعی در ادامه به صورتی ساخته می شوند که متناسب با این میله باشند. این نوع ایمپلنت از شکستگی فک جلوگیری می کند.

انواع ایمپلنت ها چه تفاوت هایی با هم دارند؟

ایمپلنت های مختلف با توجه به کشور سازنده آنها دارای قیمت های متفاوتی هستند.  علاوه بر کشور سازنده ایمپلنت که به انتخاب بیمار است. مواردی همچون پشتیبانی و گارانتی کشور سازنده آن، میزان استخوان در دسترس، میزان سختی استخوان انواع پیچ دارو بدون پیچ ایمپلنت انتخاب می شوند.

جانمایی